Rekuperacja jest procesem często wykorzystywanym w przemyśle. Wiąże się ona z odzyskiwaniem ciepła, energii termicznej ze spalin i gazów stanowiących efekt uboczny innych procesów. Odzyskane ciepło można wykorzystać ponownie ograniczając tym samym koszty związane na przykład z ogrzewaniem budynku lub płynów roboczych.
Urządzenia, które natomiast umożliwiają odzyskiwanie ciepła to rekuperatory. Nazywa się je również wymiennikami ciepła. Stosowane są najczęściej w systemach wentylacyjnych, co pozwala ograniczyć straty związane z wydmuchiwaniem ogrzewanego powietrza na zewnątrz. Oczywiście nie jest to jedyne zastosowanie.
Zjawisko, jakim jest rekuperacja wykorzystywane jest także w przemyśle metalurgicznym i motoryzacji. Wymienniki przekształcają tu akurat energię w pojazdach z napędem elektrycznym, gdzie energia kinetyczna przy hamowaniu jest zamieniana na energię elektryczną przekazywaną do akumulatora. W tradycyjnych samochodach ciepło płynące ze spalin jest wykorzystywane do ogrzania powietrza niezbędnego w procesie spalania w silniku.
Rekuperator stanowi także część pieca martenowskiego, gdzie nagrzane spaliny przekazują ciepło gazowi opałowemu. W domach jednorodzinnych oraz większych budynkach, na przykład z pomieszczeniami biurowymi rekuperacja pojawia się pod postacią klimatyzacji. Za jej sprawą w znaczny sposób są ograniczane wydatki związane z ogrzewaniem powietrza. W ekologicznych domach z kolei energię cieplną wykorzystuje się do nagrzania wody użytkowej.